Araba Sevdasının Yazarı '' Recaizade Mahmut Ekrem '' Kimdir ?

          ARABA SEVDASININ YAZARI 
'' RECAİZADE MAHMUT EKREM '' KİMDİR ?




Recaizade Mahmut Ekrem
- Araba Sevdasının Yazarı '' Recaizade Mahmut Ekrem '' Kimdir ? - 




'' Bugün sizlere Üniversite sınavlarında devamlı sorulan ve edebiyatı sevmeyenlerin sinir olduğu '' Neyin Sevdası Arkadaş bu '' dediği ünlü yazar Recaizade Mahmut Ekrem'in Araba Sevdası kitabından bahsedeceğim .. ''







RECAİZADE MAHMUT EKREM KİMDİR ?


     Yazarın hayatına geçmeden önce sık sık Kıvanç Tatlıtuğ ile benzerliğinin sosyal medyada espri konusu olduğunu ve çevremde ki kadınlar tarafından da çok yakışıklı bulunduğunu söylemeliyim .  
 ( Talihsiz adammış yanlış dönemde doğmuş 😂 ) Şimdi gelelim asıl konumuza ..

Tanzimat Edebiyatının ikinci kuşağında yer alan yazar , 1847 tarihinde İstanbul'da Recai Efendi Yalısında dünyaya gelmiştir. Hem Şair hem yazar olarak edebiyatımızda önemli bir şahsiyettir..


Babası Mehmet Şakir Bey bir devlet adamıydı . Atatürk'te olduğu gibi Mehmet Şakir'e de '' Recai '' adını hocası Filibeli Mehmet Efendi verdi . Mahmut Ekrem'in annesi Rabia Adviye Hanım ise paşa soyuna dayanan okumuş ve kültürlü bir kadındı ..


Dönemin Osmanlısında yaygın olarak kullanılan Arapça ve Farsça eğitimini Babası Mehmet Bey'den alan yazar , önceleri Fen bilimleri ile ilgilenir ancak daha sonra edebiyata merak salar . Beden zayıflığı yüzünden eğitimini yarıda kesmek durumunda kalır ..





Recaizade Mahmut Ekrem gençlik
- Recaizade Mahmut Ekrem -





         Babasının onu yerleştirdiği memuriyet sebebiyle Fransızca da öğrenen Mahmut Ekrem bu görevinde edebiyatın usta kalemlerinden Namık Kemal ile de tanışır . Yine dönemin en ünlü gazetesi olan Tasvir-i Efkar'da ilk yazılarını yayımlar . Hatta Namık Kemal Fransa'ya kaçtığında bu gazeteyi ona bırakır ..


Amcasının kızı Güzide Hanım ile evlenir . İlk çocukları Piraye evliliklerinin hemen ikinci yılında dünyaya gelir . Ancak kaderin bir cilvesi olarak doğarken vefat eder . Bunun üzerine 
'' Tahassür '' şiirini yazan Mahmut Ekrem bu yıllarda Tiyatro oyunu yazmaya başlar ..



Bu alandaki ilk kitabı 1870 yılında yayınlanan '' Afife Anjelik '' olmuştur . Bu dönemlerde her yıl bir kitabını çıkarır ; Atala , Yadigar-ı Şebab ,ve Vuslat yahut süreksiz sevinç bu eserlerdir..





Afife Anjelik kitabı
- Tiyatro Eseri Afife Anjelik - 




      Mahmut Ekrem bir diğer büyük edebiyatçı olan Abdulhak Hamit ile bu dönemde tanışır ve dost olur . Ancak hastalığı sevdiği şeylerden ayrı düşürür onu ve doktorlar Verem başlangıcı olarak tanısını koyarlar ..


Hava değişimi için Avusturya'ya giden yazar burada kendini bir nebze toparlar . İki yıl sonra ( 1878 ) dönüşü muhteşem olur ve Mekteb-i Mülkiye hocası olarak göreve başlar . Bu dönemde yaptıkları ona Edebiyat çevresi tarafından ün kazandırır ..


Bir yenilikçi olan Mahmut Ekrem'i eskiyi savunan edebiyatçılar şiddetle eleştirmeye başlarlar . Bunların en ünlüsü de Muallim Naci oldu . Bu dönemde de boş durmayarak arka arkaya Takdir-i Elhan ve Tefekkür 'ü yayınlar ..






Recaizade Mahmut Ekrem yaşlılık
- Recaizade Mahmut Ekrem -





        Edebiyat dünyasında ki rekabet yetmiyormuş gibi özel yaşantısında da sıkıntılar ve dertler peşini bırakmıyordu . Oğlu Emced uzun yıllardır yatalak olarak yaşamaya çalışıyordu . Onun umut ışığı 1883 yılında dünyaya gelen oğlu Mehmet Nijad oldu . Arkasında da Ahmet Kemal Ercüment dünyaya geldi ..



İşte bu yıllarda Edebiyat dünyamızı yakından etkileyen bir dergi çıkar ( Servet-i Fünun ) . Dergi ilk yıllarında Fen Bilimleri ile ilgilenirken başına Tevfik Fikret'in geçmesi ve Cenap Şahabettin , Halit Ziya gibi isimlerin katılması ile edebiyata kayar . Mahmut Ekrem'de en ünlü eseri olacak olan Araba Sevdasını burada yayınlar ..


Ancak kader onun peşini bırakmamıştır . İlk darbeyi oğlu Nijad'ın ölümünden alır . Bitkin ve yalnızdır . Piraye'de olduğu gibi Nijat içinde şiirler kaleme alır ..





- Recaizade Mahmut Ekrem ve Çocukları -



       Bu dönemde İkinci Meşrutiyet ilan edilir ve tüm edebiyat çevrelerinde neşe ile karşılanır. Ardından kurulan hükümette bir çok görev teklif edilen yazar hiçbirini kabul etmez . Ancak Senato Üyeliği'ne seçilir ve ölünceye kadar bu görevi üstlenir..


Böbreklerinde ki bozukluk onu 1913 Aralık ayında yatağa düşürür . Ardından 1914 yılında vefat eder .Vasiyetinde cenazesini törensiz kaldırtmak istese de , Sultan Mehmet Reşad buna karşı çıkarak ona büyük bir tören düzenler ..





ARABA SEVDASI ROMANI 

     Yukarıda da bahsettiğim gibi yazarın en ünlü romanı olan bu kitap 1898 yılında çıkmıştır. Edebiyatımızda ki rolü 
'' İlk Realist Roman '' ( yani olayları gerçekçi anlatmasıdır )  olmasıdır . Ayrıca o yıllarda otomobil olmadığı için bahsi geçen araba bir At arabasıdır ..


Romanın en önemli ve baş karakteri Bihruz Bey'dir . Bihruz Bey yirmili yaşlarında güzel giyinen hatta biraz gösteriş düşkünü , arabası ile gezmeyi seven  bir yapıdadır . Kahramanımıza babasından miras kalır ve olaylar böylece şekillenir ..


Döneminin bir çok entelektüeli gibi Bihruz Bey'de batı özentisi ve hoppa bir kişiliktir .Ancak yazar burada kendi toplumunu ve kültürünü hor gören zihniyeti eleştirmek için Bihruz Beyi sembol olarak kullanmaktadır ..









      Diğer karakterlerimizden olan Periveş Hanım ( isminin anlamı çok güzel demektir ) , Bihruz Bey'in aşık olduğu kadındır . Ancak onun sandığı gibi asil ve kültürlü bir kadın değil , dul ve hafif meşrep bir kadındır ..


Pek tabi ki Zengin züppesi , Mirasyedi Bihruz Bey'in bir de arkadaşı vardır . Keşfi Bey . Yalancılığı ile ün salmıştır . Mösyö Pier , Fransızca hocası ve menfaatperesttir .En önemli karakterlerden biri de Bihruz Bey'in annesidir . Kesinlikle oğlunun yaptıklarını onaylamayan ancak ona engel de olmayan bir karakterdir ..


Romanın kısaca özeti ise şöyle ; 

''   Bihruz Bey bir devlet memurunun oğludur . Çok iyi eğitim görmemiştir ve evlerindeki Fransız mürebbiyeyi bile yer yer anlayamaz durumdadır . Babası ölünce ona yüklü bir miras kalır ve annesi ile yaşamaya başlar . Derken bir gün Çamlıca'da dolaşırken Periveş hanım ile karşılaşır ve aşık olur . Ancak onu bir daha göremez ve yakın arkadaşı Keşfi Bey'de ona kızın öldüğünü ve bir ablası olduğu söyler .Bihruz Bey yıkılır ancak elinden bir şey gelmez derken bir gün Üsküdar'da vapuru kaçırıyor ve vapurun arkasında  Periveş hanımı görüyor ancak onun öldüğünü sandığı için o kişinin ablası olduğuna karar verir. Bu dönemi yıkık ve perişan halde geçiyor , bir müddet sonra yine karşılaşınca bu sefer Yanına gitmesi ile gerçek ortaya çıkıyor ve Bihruz Bey komik duruma düşüyor hatta Periveş , Bihruz Bey ile alay ediyor ve gururunu kırıyor ilerleyen zamanda miras gittikçe tükeniyor . Arabacısı olan Anton'un günlerden bir gün kaza yapması sonucu arabayı tamir etmeye karşılık bir sanayici olan Kondaraki bu fırsatı kaçırmıyor arabaya el koyuyor ve Bihruz Bey durumu haber alınca sinirlenip , şoförünü kovuyor ona nispet yapar gibi Kondaraki bu şoförü işe alıyor ve kendi arabacısı yapıyor ve böylece Bihruz Bey her şeyini kaybediyor .. ''







Recaizade Mahmut Ekrem
- Araba Sevdası - 








    Bence Kitabın adı Fayton Sevdası olabilirmiş . Ancak yazarın gerek anlatımı gerek dönemin gerçekçiliğini yansıtması kitabı gerçekten Edebiyat Klasiklerimiz arasına sokmakta . Kitabı okurken benim gibi Osmanlıca yeni kelimeler öğreneceksiniz ve sürükleyiciliğine aşık olacaksınız ..


Sizin için bu kitabı en uygun alabileceğiniz siteleri araştırdım ; AMAZON    İDEFİX   KİTAP YURDU    D&R   


Ayrıca kitabın 1940 yılında basılmış halini satın almak isterseniz NADİR KİTAP sizler için en uygun platform ..







BANA DÜŞÜNCELERİNİZ VE FİKİRLERİNİZİ YAZABİLECEĞİNİZ SOSYAL MEDYA HESAPLARIM ; 






Yorumlar